საქართველოს კარიტასის ჯანმრთელობის დაცვის პროგრამამ ჟურნალისტებისთვის ორდღიანი სემინარი მოაწყო და მედიის წარმომადგენლებს ორგანიზაციის  საქმიანობა, მიმდინარე პროექტების პრობლემები და ამოცანები გააცნო. შეხვედრას ტელევიზიის, რადიოს, ბეჭდური და ონლაინ მედიის წარმომადგენლები ესწრებოდნენ.

საქართველოს კარიტასის ჯანმრთელობის დაცვის პროგრამის მენეჯერი გაიოზ ყუბანეიშვილი ჟურნალისტებს საქველმოქმედო ორგანიზაციის ჯანდაცვის პროგრამის საქმიანობის შესახებ ესაუბრა.

კარიტასის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი პროექტია შინმოვლის განვითარება საქართველოში, რომელიც მიზნად ისახავს შინმოვლის ინტეგრაციას ჯანდაცვის სისტემაში, საექთნო განათლების განვითარების ხელშეწყობას, საკანონმდებლო ბაზის განვითარებას, ადგილობრივი თვითმმართველობების შესაძლებლობების განვითარებას ჯანდაცვის და ზრუნვის სფეროში და ბენეფიციარების ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას. საგულისხმოა, რომ საქართველოში ექთნების დეფიციტია: ექიმების რაოდენობა ექთნებისას ორჯერ აღემატება, რაც არცთუ სახარბიელო მაჩვენებელია. კარიტასი სისტემატურად ატარებს ტრენინგებს ექთნებისთვის, ასევე ავადმყოფების მომვლელი პირებისთვის და შეასწავლის მათ შინმოვლის წესებს, რაც ამ პროცესს ორივე მხარისთვის გაცილებით მარტივსა და მოსახერხებელს ხდის.  აღსანიშნავია, რომ საქართველოს კარიტასის ინიციატივით, ექთნების საგანმანათლებლო პროგრამაში შინმოვლის სასწავლო მოდულიც შეიტანეს. 

 შინმოვლა სამედიცინო, სარეაბილიტაციო, ფსიქოლოგიური და სოციალური მომსახურების   კომპლექსია, რომელიც მიეწოდება ბენეფიციარს  ბინაზე მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობის სტაბილიზაციის და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესების მიზნით. დასავლეთ ევროპის ქვეყნების გამოცდილებით, შინმოვლა აღიარებულია ყველაზე ხარჯთეფექტურ  მომსახურებად.შინმოვლის სამიზნე ჯგუფს წარმოადგენს ნებისმიერი ასაკის პირი,  რომელსაც ავადმყოფობის, ასაკის ან ტრავმის შედეგად შეზღუდული აქვს დამოუკიდებელი არსებობისა და საკუთარი თავის მოვლის უნარები.

როგორც სემინარზე აღინიშნა, ბენეფიციარებს სამედიცინო და სოციალურის გარდა ხშირად სერიოზული ფსიქოლოგიური პრობლემები აწუხებთ. არცთუ  ისე იშვიათია ძალადობის ფაქტებიც. საქართველოს კარიტასის ფსიქოლოგები აქტიურად მუშაობენ ბენეფიციარებთან და ამ მიმართულებით შესანიშნავ შედეგებსაც იღებენ.

მოქმედი კანონმდებლობა არ არეგულირებს შინმოვლის და სხვა სახის მომვლელების საქმიანობას, არ არსებობს შინმოვლის მომსახურების მიწოდების სტანდარტი, სამართლებრივი რეგულირების არარსებობის პირობებში კი არ არის დაცული პაციენტის უფლება მიიღოს მაღალი ხარისხის სამედიცინო ან სხვა სახის მომსახურება. როგორც საქართველოს კარიტასში აცხადებენ, სიტუაციის გამოსასწორებლად საჭიროა შინმოვლის სერვისის სტანდარტის და სხვა მარეგულირებელი აქტების მიღება, მომვლელის კვალიფიკაციის შემოღება და მათი რეგისტრაცია/ლიცენზირება და მონიტორინგი. 

2017           წელს ორგანიზაციამ შინმოვლის სერვისი 650-ზე მეტ ბენეფიციარს გაუწია. როგორც შეხვედრაზე აღინიშნა, 2014 წლის მოსახლეობის საყოველთაო აღწერის დროს აღრიცხულია 185000 ადამიანი, რომლებსაც შეზღუდული აქვთ გადაადგილებისა და საკუთარი თავის მოვლის უნარები, თუმცა მხოლოდ მათ მცირე ნაწილს აქვს კვალიფიცირებული შინმოვლის მომსახურებით სარგებლობის შესაძლებლობა. ასეთ პროექტებს, უმთავრესად,  საზღვარგარეთის დონორები აფინანსებენ და მხოლოდ რამდენიმე მუნიციპალიტეტი იღებს მონაწილეობას მათ თანადაფინანსებაში. სამწუხაროდ, ხშირია შემთხვევები, როდესაც ავადმყოფის მოსავლელად მისი ოჯახის წევრები ქირაობენ სრულიად შემთხვევით, შესაბამისი კვალიფიკაციის არმქონე პირებს, რომლებიც სათანადო მომსახურებას ვერ უზრუნველყოფენ. გაიოზ ყუბანეიშვილის ინფორმაციით, საქართველოს მთავრობის 2017 წლის N490 დადგენილებით, „საქართველოში მოსახლეობის დაბერების საკითხებზე სახელმწიფო პოლიტიკის კონცეფციის 2017-2018 წლების ეროვნული სამოქმედო გეგმის დამტკიცების თაობაზე“ მუნიციპალური შინმოვლის პროექტების შემუშავებაა გათვალისწინებული. კერძოდ, ამ დადგენილების 4.3.3 პუნქტის მიხედვით, ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოებს, ჯანდაცვის სამინისტროს და არასამთავრობო ორგანიზაციებს შინმოვლის საპილოტე პროგრამების შემუშავება დაევალათ.

ვინაიდან ადგილობრივ თვითმმართველობებს არ აქვთ ამის გამოცდილება, საქართველოს კარიტასმა, ამ სფეროში არსებული გამოცდილების გაზიარების მიზნით, ჯანდაცვის სამინისტროსთან ერთად მოაწყო შეხვედრა  თბილისის, გორის, ქუთაისის და სხვა მუნიციპალიტეტების მონაწილეობით. მორიგი ასეთი შეხვედრა მიმდინარე წლის სექტემბერში ჩატარდება.  

სემინარზე ახალი პროექტის - „მოსმენის ცენტრები და სიღარიბის შესწავლა“ წამოწყებაც დაანონსდა: სულ მალე შეიქმნება ცენტრები, რომლებშიც სოციალურ მუშაკებთან ერთად მოხალისეებიც იმუშავებენ, შედეგად კი შეიქმნება ერთიანი ბაზა, რომელშიც დაწვრილებითი ინფორმაცია მოგროვდება თითოეულ ბენეფიციარზე, მკაფიო საერთო სურათის შესაქმნელად და სიღარიბის დონის შესწავლის მიზნით.

საქართველოს კარიტასის წარმომადგენლებმა სემინარის ფარგლებში ავადმყოფის მოვლის უნარ-ჩვევების დემონსტრირებაც მოაწყეს, მოხალისე ჟურნალისტებმა კი საკუთარი თავი ხან ავადმყოფის, ხან კი მომვლელის როლში გამოსცადეს.

შეხვედრის ბოლოს გაიმართა დისკუსია, რომელზეც ხაზგასმით აღინიშნა, რაოდენ მნიშვნელოვანია მასმედიის როლი მოსახლეობის სამედიცინო და სოციალური პრობლემების მოგვარების საკითხებში.

სემინარზე განხილული საკითხებით ჟურნალისტების დაინტერესებიდან გამომდინარე გადაწყდა, რომ საქართველოს კარიტასი მსგავს შეხვედრებს სისტემატურად მოაწყობს.

საქართველოს კარიტასი არის წევრი საერთაშორისო ქსელისა, რომელიც მუშაობს მსოფლიოს 200 ქვეყანაში და 165 ორგანიზაციას აერთიანებს. საქართველოში კარიტასი 1994 წლიდან მოღვაწეობს. კარიტასი მიზნად ისახავს ადამიანის თავისუფლების, ღირსებისა და უფლებების დაცვას, ადამიანური რესურსების განვითარებას და სამართლიანი საზოგადოების ჩამოყალიბებას. მისი საქმიანობის ძირითადი მიმართულებებია: სამედიცინო და სოციალური დაცვა, ბავშვთა და ახალგაზრდების დაცვა და განვითარება,  დახმარება საგანგებო ვითარების დროს; და თემის განვითარება.

სტატიის ავტორი: ეკა ჯიმშელაძე